Wyjątkowa wystawa fotografii, seanse filmów powstańczych w kinie KinoGram, bezpłatne pokazy emocjonującego filmu w technologii VR “Kartka z Powstania” – tak Fabryka Norblina upamiętni 80. rocznicę wydarzeń z sierpnia 1944 roku.
„Zetrzyj z włosów pył bitewny” to zorganizowana przez Archiwum Akt Nowych, Fundację Archeologia Fotografii i Muzeum Fabryki Norblina wystawa fotografii Ryszarda Białousa i Tadeusza Sumińskiego – dwóch powstańców, którzy – mimo tragicznych przeżyć – potrafili dostrzec otaczające nas piękno i zatrzymać je w kadrze. Na wystawie prezentowane będą fotografie krajobrazów przyrody Polski i Argentyny (Patagonia) – miejsc, z którymi związali swoje powojenne życie autorzy zdjęć. Ryszard Białous, dowódca batalionu „Zośka” oraz Tadeusz Sumiński, żołnierz tego oddziału, przeszli powstańczy szlak bojowy z Woli przez Stare Miasto, Śródmieście aż po Czerniaków. Swoje dalsze życie związali z różnymi zakątkami świata. Ryszard Białous wybrał, nie bez przymusu, życie na emigracji i zamieszkał w Argentynie. Tadeusz Sumiński pozostał w Polsce, a gdy przeszłość akowska zmusiła go do zmiany planów zawodowych – został zawodowym fotografikiem. Ich zdjęcia podziwiać można w przestrzeni wystawienniczej w budynku Plater na poziomie +1 od 3 sierpnia do 2 października. Kuratorkami wystawy są Magdalena Hartwig i dr Agnieszka Pietrzak. Za projekt graficzny odpowiada Beata Świerczyńska.
W ramach obchodów bezpłatnie będzie można też oglądać „Kartkę z Powstania” – film stworzony w technologii VR, dzięki której widzowie przeniosą się na ulice walczącej Warszawy. “Kartka z Powstania” to pierwszy w Polsce i jeden z pierwszych na świecie filmów fabularnych zrealizowany w technologii wirtualnej rzeczywistości. Trwa około 15 min, a prace nad nim trwały ponad 2 lata. To składająca się z trzech części narracyjna opowieść inspirowana prawdziwą historią jednego z Powstańców, kpt. Władysława Sieroszewskiego „Sabały” – żołnierza, który wychodząc do Powstania w sierpniu 1944 roku, otrzymał od swojej córki kartkę z modlitwą. Nie wiedział wtedy, że ta kartka wpłynie na jego dalsze losy. W czwartek, 1 sierpnia, bezpłatne projekcje filmu odbywać się będą w dwóch miejscach – między godziną 13:00 a 15:00 w budynku Plater na poziomie +1, a w godzinach 16:00 – 18:00 w pasażu Teodora Wernera. Od 2 sierpnia aż do 31 grudnia – pokaz będzie dostępny w budynku Plater na poziomie +1.
Na weekend, 3 i 4 sierpnia, kino KinoGram i Muzeum Fabryki Norblina przygotowały ofertę specjalną. W KinoGramie odbędą się pokazy filmów powstańczych – „Kanał” Andrzeja Wajdy (sobota, godz. 17:15) i „Miasto 44” Jana Komasy (niedziela, godz. 16:00). Przed seansami będzie można również zwiedzić kompleks przy Żelaznej 51/53 – na dodatkowe oprowadzanie ścieżką „Fabryka Norblina w Pigułce” zaprosi przewodnik Muzeum. W sobotę wycieczka wystartuje o 16:00, dzień później – o 14.30. Na tych, którzy zdecydują się na obie aktywności, czekać będą promocyjne ceny: bilety na seans filmowy – 35zł, bilety na muzealne zwiedzanie – normalny 40 zł, ulgowy 20 zł. Zniżka w Kinogramie obowiązuje po okazaniu biletu z Muzeum.
Coroczne upamiętnianie wydarzeń z sierpnia 1944 roku w Fabryce Norblina nie jest przypadkowe. 80 lat temu Żelazna, przy której dziś znajduje się warszawski kompleks, a wtedy pracowała fabryka, była jedną z ulic, na których podczas Powstania Warszawskiego, przy licznych barykadach, toczyła się walka o życie, wolność i przyszłość miasta Warszawy. Symbolem, który na co dzień przypomina o niej gościom Fabryki Norblina, jest znak Polski Walczącej na zachodniej ścianie szczytowej hali Laboratorium Mechanicznego (obecnie ściana restauracji Paradiso). Nie jest to jednak znak pochodzący z okresu II wojny światowej. Wiele wskazuje na to, że został namalowany ręką Powstańca Warszawskiego, ale prawie 40 lat po wojnie – na otwartą siłami społecznymi wystawę „63 dni Powstania Warszawskiego”, czasem nazywaną także „Warszawa Walczy 1944”, która pomiędzy 1 sierpnia a 31 listopada 1982 roku odbywała się na terenie Fabryki Norblina.
